Мақалада авторлар жүргізген зерттеу материалдары бойынша теориялық және практикалық нәтижелер бар: «әлеуметтік рөл» ұғымына жүйелік-құрылымдық талдау ұсынылған; әлеуметтік-рөлдік белсенділіктің негізгі бағыттары бойынша («оқушы-мұғалім», «оқушы–оқушы», «оқушы–оқу», «оқушы-сыртқы орта») әлеуметтік рөлдерді қалыптастыру бойынша жұмыстың болжамды әлеуметтік–педагогикалық бағыттарын практикаға енгізудің тиімділігі теориялық тұрғыдан негізделген; оқушылардың әлеуметтік рөлдері мен оларды игеру бойынша тәрбиелік міндеттердің өзара байланысына бағытталған мектептің білім беру ортасын басқару жүйесі әзірленді; жоғары сынып оқушыларының әлеуметтік-рөлдік жиынтығын диагностикалау мен мониторингтеудің авторлық құралдары сипатталған; жоғары сынып оқушысының әлеуметтік рөлдерін қалыптастыру бағдарламасы. Зерттеу мәселесі оқушылардың әлеуметтік рөлдерін тәрбие міндеттерімен біріктіру қажеттілігі мен қазіргі мектеп тәжірибесінде бұл механизмнің терең теориялық және әдістемелік дамуының жоқтығы арасындағы қайшылықтан туындайды.