Мақалада төтенше жағдайларда мектеп жасына дейінгі балалардың қауіпсіз мінез-құлық дағдыларын дамыту мәселесі қарастырылады. Қауіпсіздік - бұл адамның табиғи қажеттілігі, онсыз адамның толық дамуы мен өзін-өзі жүзеге асыруы мүмкін емес. Баланың жеке басы, әсіресе икемді және тұрақсыз жүйе ретінде, әсіресе оның мүдделері мен қажеттіліктерін қорғауды қамтамасыз етуі керек, өйткені қауіпсіздік жағдайында ғана тұлғаның толыққанды қалыптасуы мүмкін. Мектеп жасына дейінгі балалардың қауіпсіз мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру мәселесі, әсіресе соңғы уақытта өте өзекті болып отыр. Бұл кездейсоқ емес, өйткені ең осал және әртүрлі қауіптерге бейім санат мектеп жасына дейінгі балалар болып табылады, сондықтан олардың қауіпсіздік қаупі артады. Зерттеудің мақсаты – мектеп жасына дейінгі балаларда төтенше жағдайларда қауіпсіз мінез-құлық дағдыларының қалыптасу деңгейін анықтау.

Авторлар мектепке дейінгі ұйымдарда, үйде, көшеде қауіпсіз мінез-құлық дағдыларын қалыптастыру жұмысының қазіргі жағдайына талдау жасады; мектепке дейінгі жастағы балалардың мінез-құлық реакцияларының сипаттамасы берілген; «денсаулық», «қауіпсіздік», «қауіп», «төтенше жағдай» ұғымдары қарастырылады; ҚР  Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты және ҚР Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасының «Дене дамуы» білім беру бағыты бойынша, шетелдік және қазақстандық ғалымдардың зерттеулері талданды.

Мектеп жасына дейінгі балалардың қалыптасу деңгейін анықтау үшін талданған және бейімделген диагностикалық әдістер: «Қауіпсіздік ережелері не үшін қажет?» балалармен әңгімелесу (Н.Н. Авдеева, О.Л. Князева, Р.Б. Стеркина); Мектепке дейінгі ұйымда (баспалдақ алаңында, жер үлескісінде) тәртіп ережелерінің орындалуын бақылау; «Үйдің жоспар-картасын жасап, қауіпсіз жерлерді жасыл шеңберлермен белгілейік» жағдаятты модельдеу; «Жер сілкінісі кезінде ғимараттан эвакуациялау» оқу тренингі; А.И. Замалееваның көшедегі қауіпсіз мінез-құлық тесті «Бұл жерде не артық?» бейімделген диагностика болды. Нәтижелер кестелерде берілген.

Балалардың көшеде, балабақшада және үйде кездесетін қауіп-қатер туралы нақты түсініктерін қалыптастыру үшін арнайы жұмыс түрлерін ұйымдастыру қажеттілігі атап өтілді. Авторлардың пікірінше, жұмыстың келесі түрлері тиімді: әңгімелесу – пікірлесу; модельдеу жағдайлары; оқу тренингі; QR коды; макет құру бойынша шығармашылық жұмыс; ойын-тренинг; дидактикалық ойындар; кейстерді шешу; бос уақытты өткізу және т.б.