Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту
Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Педагогика ғылымдары сериясы

ЖОО ТҮЛЕКТЕРІНІҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА БАЙЛАНЫСТЫ ҒЫЛЫМИ ӘДЕБИЕТТЕРДІ ТАҚЫРЫПТЫҚ ТАЛДАУ

Жарияланған November 2022

277

101

Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университет
Аңдатпа

Өзектілігі 21 ғасырдағы жаһандық қоғам қатысушыларының технологиялық құралдарды еркін меңгеру дағдыларын дамыту, басқалармен Мәдениетаралық байланыс құру, жаһандық қоғамдастықтар үшін ақпарат тарату, мультимедиялық мәтіндерді бағалау мүмкіндіктеріне ие болуымен байланысты.

     Бұл зерттеу проблемасының себептері көбінесе құрылымдалмаған мәліметтер көлемінің өсуіне байланысты өзекті ақпарат алу қиындықтары болып табылады. Мақалада оның шешімдерін іздеу қажеттілігін негіздеу түрінде 1975-2021 жылдар аралығында ағылшын тілінде Clarivate Analytics Web of Science деректер базасында жарияланған материалдар қарастырылады.

     Зерттеудің мақсаты - жоғары білім берудегі функционалдық сауаттылықты дамыту саласындағы ғылыми дискурстың негізгі тақырыптық бағыттарын анықтау және оларды тақырып бойынша әрі қарай зерттеу үшін ақпараттық база түрінде пайдалану.

     Зерттеу әдіснамасында мәтінді іздеу саласындағы әдістердің бірі қолданылды - тақырыптық модельдеу, оның мәні тақырыптарды автоматты түрде анықтау және мәтін корпусында көрсетілген жасырын заңдылықтарды алу процесінде жатыр. 

     Тақырыптық модельдеу мақаланың нәтижелеріне эксплоративтік әдеби шолуға үлкен ғылыми объективтілік беруге мүмкіндік берді. Деректерді визуализациялау түлектердің атрибуттары мен құзыреттері тақырыбы психологиялық зерттеулерден, бизнесті басқарудан, компьютерлік инженериядан бастап клиникалық және медициналық ғылымдарға дейінгі әртүрлі салаларда өзекті екенін көрсетеді.

     Зерттеудің ғылыми жаңалығы машиналық оқыту әдістерін пайдалану пайдасына ғылыми әдебиеттерге тақырыптық шолу жүргізудің дәстүрлі әдіснамалық тәсілінен ауытқу болып табылады.

     Практикалық маңыздылығы әдеби шолуға жаңа көзқарас тұрғысынан зерттеу жоғары білім берудегі функционалдық сауаттылықты дамыту саласындағы ғылыми дискурстың негізгі тақырыптық бағыттарын анықтауға мүмкіндік беретіндігімен анықталады.

     Нәтижелерге сүйене отырып, бұл мақала университет түлектерінің негізгі құзыреттілігі туралы әдебиеттерді шолудың жаңа ақылды тәсілі ретінде математикалық модельдеуді қолдануға бағытталған деп қорытынды жасауға болады. Пайдаланылған жақтау байланысты мақалаларды тақырыптық топтарға біріктіретін LDA тақырыптық моделіне негізделген.

            Зерттеушілердің тұжырымдары бойынша мамандар даярлауды еңбек нарығы, жұмыс берушілер мен университеттер арасындағы байланыстарды міндетті түрде қалыптастыра отырып, педагогикалық тәсілдерді өзгертуден бастау керек.

pdf (Русский)
Тіл

Русский

Дәйексөздерді қалай жазу керек

[1]
Оспанова У.А.Гафу Г.Г., . 2022. ЖОО ТҮЛЕКТЕРІНІҢ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҒЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА БАЙЛАНЫСТЫ ҒЫЛЫМИ ӘДЕБИЕТТЕРДІ ТАҚЫРЫПТЫҚ ТАЛДАУ. Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Педагогика ғылымдары сериясы. 75, 3 (Лис 2022), 26–42. DOI:https://doi.org/10.51889/2680.2022.57.43.003.